Fragments of Poti

lighthouse

The light flashes twice flashes every 7.5 seconds, first white then red, reaching far out across the sea. The glass is from the Fresnel works in Paris, with concentric rings of ‘stepped’ glass, thick ridges in the lens surface which bend the light slightly more than the one beneath it, so the light rays all emerge in a perfect, parallel beam that travels across the water. The first Fresnel lens was used in 1823 in the Cordouan light at the mouth of the Gironde estuary, which could be seen from more than 32 kilometres.

In the beginning the source of the light was an oil lamp; the lion heads on the exterior of the lantern roof are not merely decorative, they provide ventilation for the smoke. The keeper wears a linen smock so that the rough wool of the uniform will not scratch the optics or lens. Each morning he will clean the interior and exterior of the lantern panes, clean the optic with spirits of wine vinegar. He checks the glazing and caulking against air and water intrusion, ensuring there are no leaks in the roof above. The lantern room must be kept clean and free of accumulations of dirt, insects, birds or their nests. In the evening, the keeper again ascends the 152 steps to the lantern room and checks the wind direction. He adjusts the vents to allow just enough draft into the room, to keep the glass from fogging, and for the fumes from the fire to rise up out of the confined space. 

All this is by order of the reformer Tsar Alexander II, who has made the considerable investment in a new light. Made of cast iron, it was constructed in England at Easton & Amos, Southwark, in the great city of London. Southwark was then a centre for iron founding, wire making, glass making, anchor smithing - houses and factories cheek by jowl, seperated only by narrow alleyways. These ironworks were known for producing centrifugal pumps, steam engines, turbines, hydraulic rams, as well as machinery for laying the Atlantic cable. In 1864, the viaduct carrying the railway from London Bridge to Waterloo is under construction, even as the lighthouse plates are being forged and prepared to be transported in parts by steamship to Batumi, thence by horse and cart to Poti. The keeper has little interest in this detail. He is a servant of the Empire, he undertakes his sacred duty, maintaining the light for the protection of mariners, guiding shipping to the safety of the harbour. The light will not fail, no matter the changes of circumstance.

Cast iron lighthouse key, 1864.

შორს  ზღვის  გაღმა  შუქი  ანათებს  ორჯერ  ყოველ  7.5  წამში  ერთხელ,  ჯერ  თეთრად შემდეგ წითლად.  შუშა დამზადებულია ფრესნელის მიერ პარიზში, კონცენტრირებული ‘საფეხურებიანი’ შუშის რგოლებისგან, მსხვილი ნაწიბურების მეშვეობით ლინზის ზედაპირზე შუქი შედარებით მეტად იხრება ვიდრე ქვედა შრეზე, ამგვარად სინათლის სხივები გამოიცემა იდეალური პარალელური ნათებით, რომელიც ეცემა წყალს. პირველად ფრესნელის ლინზა გამოიყენეს 1823 წ. საფრანგეთში მდებარე  შუქურაში კორდუან (Cordouan), რომელიც მდებარეობს ზღვის შესართავთან ჟირონში და მისი დანახვაც შესაძლებელია 23 კილომეტრის სიშორიდან.

თავდაპირველად  შუქის  წყაროს  წარმოადგენდა  ნავთის  ლამპა;  სინათლის კამერის თავზე  განთავსებული ლომის თავები  ნაკლებად  ატარებს  დეკორატიულ  ხასიათს,  ისინი  უფრო  კვამლის  სავენტილაციო   არის დამონტაჟებული. მორიგეს აცვია ტილოს სამუშაო ხალათი, რათა შალის უხეშმა უნიფორმამ  არ  დაჩხაპნოს  ოპტიკა ან ლინზა.  ყოველ დილას  ის  წმენდს  სინათლის კამერის   შუშის  ინტერიერს  და  ექსტერიერს,  ოპტიკას  ასუფთავებს  ყურძნის  ძმრის სპირტით.  ის ამოწმებს სიპრიალეს და ჰერმეტულობას  წყლისა და ჰაერის მიმართ, ასევე ამოწმებს სახურავის  ჰერმეტულობას. სინათლის  კამერის  ძირი  ყოველთვის  გასუფთავებული  უნდა იყოს  დაბინძურებისგან ისეთი  როგორიცაა, მტვერი,  მწერები, ჩიტები  ან მათი ბუდეები.  საღამოს, მორიგე  ისევ  ადის 152 საფეხურს  და  ამოწმებს  ქარის  მიმართულებას. ის არეგულირებს  ვენტილაციას,  რათა  ოთახში  მოხვდეს საჭირო  ოდენობის  ჰაერის  ნაკადი, რაც  იცავს  შუშას დაორთქვლისგან და ცეცხლის კვამლს უშვებს ოთახიდან.

ყოველივე  ზემოთ  ჩამოთვლილი ხორციელდება მეფე ალექსანდრე II -ის ბრძანების თანახმად,  რომელმაც ახალ ნათებაში მნიშვნელოვანი ინვესტიცია განახორციელა. ის დამზადდა თუჯისგან ინგლისში ‘ეხტონ და ამოსში’, საუტუორქი, ლონდონი.  საუტუორქი წარმოადგენდა  რკინის სამჭედლო, მავთულის დამამზადებელი, შუშის წარმოების, ღუზის სამჭედლო  ცენტრს,   სადაც  გვერდიგვერდ  მდებარე  სახლებსა  და  ქარხნებს  ერთმანეთისგან  ჰყოფდა ვიწრო გასასვლელები.   ეს   მეტალურგიული   ქარხანები  სახელგანთქმული   იყო  ცენტრიფუგული  ტუმბოების, ორთქლის  ძრავების,  ტურბინების, ჰიდრავლიკური   ტუმბოების  წარმოებით,  ასევე ატლანტი კურ ოკეანეში კაბელის  გაყვანის მექანიზმით. 1864 წ ხიდზე, რომელზეც გადიოდა ლონდონ ბრიჯის და ვატერლოოს დამაკავშირებელი რკინიგზა მიმდინარეობდა  სარემონტოსამუშაოები;   ამ დროს  მიმდინარეობს  შუქურის  ფილების  გამოჭედვა  და  დამზადება, შემდგომ   ამ   დეტალების ტრანსპორტირება  ხდება  თბომავლით ბათუმში, იქიდან კი ცხენით და სატვირთო ეტლით იგზავნება ფოთისკენ.  მორიგეს  ნაკლებად  აინტერესებს  ეს  დეტალი.  ის  ემსახურება  იმპერიას,  თავის  წმინდა  მოვალეობას  ასრულებს,  უვლის  შუქურას  ზღვაოსნების  უსაფრთხოებისთვის და გზას უკვლევს გემებს პორტში უსაფრთხოდ შესასვლელად.  რაც არ უნდა მოხდეს შუქი არასდროს ჩაქრება.

თუჯის შუქურის გასაღები, 1864.